فیلترینگ و تاثیرات آن بر کسب و کارهای اینترنتی
فیلترینگ در ایران:
در ایران پدیده ی فیلترینگ سابقه ی طولانی دارد . از همان ابتدا با آغاز فعالیت ISP ها، افراد مختلفی به مسدود کردن سایت ها اقدام میکردند که در برخی موارد هم این کار سلیقه ای انجام میشد اما به مرور سیستم فیلترینگ یکپارچه تر شد.
به طور کلی با توسعه خدمات اینترنتی و محبوبیت پیدا کردن شبکه های اجتماعی فیلترینگ هم روز به روز گسترده تر شد تا جایی که بدون دردسر این شبکه ها مسدود شده و کاربران را مجبور به استفاده ازشبکه های دیگری میکرد.اما در مورد پیام رسان تلگرام موضوع کمی متفاوت است.
این ابزار ارتباطی مهم با 45 میلیون کاربران ایرانی علاوه بر خدمات ارتباطی، فضایی را برای شکل گیری نزدیک به 10 هزار کسب و کار اینترنتی فراهم کرده و طبیعی است که فیلترینگ برای همچین شبکه ای به سادگی قابل انجام نباشد
بحث ها هنوز هم درباره ی فیلترینگ تلگرام ادامه دارد و طبق گزارشات بازدید کاربران از تلگرام بعد از فیلتر شدن روز به روز در حال افزایش و بازگشت به حالت اولیه است.
تحریمهای شرکتهای فناوری
محدودیت دسترسی کاربران ایرانی به سرویسهای اینترنتی فقط مربوط به داخل کشور نیست چرا که با جدی شدن تحریمها علیه ایران، شرکتهای فناوری آمریکایی و اروپایی هم سرویسهای اینترنتی خود را برای کاربران ایرانی محدودکردند و این محدودیت ها بهمرورزمان گسترده تر و شدیدتر هم شد.
بر اساس گزارشات از بین ۲۲۷ سرویسی که گوگل ارائه میدهد تنها ۵۴ درصد سرویس های آن برای کاربران ایرانی قابل استفاده است و ۴۴ درصد خدمات این کمپانی، در ایران مسدود است و وضعیت ۲ درصد سرویسها هم نامشخص است. و همچنین ۹۰ درصد خدمات کسبوکار شرکت آمازون هم برای کاربران ایرانی قابل استفاده نیست.
کاربران محصولات اپل در ایران نیز دیگر به اپ استور دسترسی ندارند. شرکتهای اپل و گوگل هم مهمترین اپلیکیشنهای استارتآپهای ایرانی را از فروشگاه نرمافزار خود حذف کردند. به طور کلی تحریمهای فناوری در سالهای اخیر تأثیر زیادی بر کسبوکار کاربران ایرانی گذاشته است.
فیلترشکنها
فیلترشکنها همواره یکی از مهمترین و گسترده ترین ابزارها برای کاربران و کسبوکارهای ایرانی جهت دور زدن تحریمهای فناوری بوده است . یکی از مشهورترین مسیرهای دور زدن فیلترینک تحریمها استفاده از VPN است. با توجه به فیلترینگ های داخلی و محدودیت سایتها و سرویسهای خارجی، VPN در سال های اخیر به ابزاری ضروری برای کاربران ایرانی تبدیلشده است.
از سوی دیگر ، تلاشهای دولت برای از دسترس خارج کردن فیلترشکنها موجب ایجاد مشکلات زیادی برای برخی سایتهای قانونی داخلی مانند بانکها، سفارتخانهها، سایتهای اینترنتی و… شده است.
سختگیری بیشازاندازه دولت در مسدود کردن همزمان فیلترشکنها باعث انتقادات زیادی شد چراکه از کار افتادن فیلترشکنها مسیرهای دور زدن تحریمهای فناوری را هم بست. اکنون که کاربران ایرانی نمیتوانند مانند قبل از فیلترشکن استفاده کنند با دشواریهای زیادی روبهرو شدهاند. این تنها بخشی از مشکلاتی است که شرکتهای ایرانی با آن روبرو شده اند.
مشکلات کسبوکاردر فضای جدید
در چند وقت اخیر فعالان زیادی در زمینه ی تکنولوژی نسبت به تأثیر محدود کردن فیلترشکنها انتقاد کردهاند. چرا که محدودیت های کسبوکارهای نوپای ایرانی به تنها مربوط به فیلترینگ داخلی نبوده و آنها به خاطر تحریمهای شرکتهای فناوری خارجی، دچار مشکل اساسی شدهاند.
بیشتر سرویسهای کسبوکاری گوگل در ایران قابل استفاده نیستند برای مثال آنالیتیکس (Google Analytics)، یک سرویس رایگان گوگل حجم گسترده ای از اطلاعات را در اختیار مدیریت سایت قرار میدهد، در دسترس نیست. این سرویس و موارد زیاد دیگری مانند آن باعث شده استارتآپهای ایرانی از بازارهای جهانی عقب بمانند و با مسدود شدن فیلترشکن ها همان سرویس و ابزارهای محدود و رایگان هم از دسترس خارج شده.
با مسدود شدن دسترسی به این خدمات و فیلترینگ تلگرام که یک راه ارتباطی مناسب با مشتریانشان بود صاحبان این کسب و کار عملا به زمانی بازگشتند که این سیستم ها وجود نداشت.
با این شرایط ، با توجه به تعداد زیاد کاربران و کسبوکارها روی تلگرام، حجم زیادی از بازاریابیها در این پیامرسان انجام شده بود که همه اینها از دسترس خارج شده. بهویژه برای شرکتهای کوچک که توان سرمایهگذاری در برای بازاریابی را ندارند. اگر تلگرام با آیپیهای جدید فیلترینگ را دور بزند و عاملان فیلتر داخلی هم بخواهند دوباره سرویس ها را محدود کنند ، خیلی کسبوکارهای دیجیتالی دچار مشکل خواهند شد.